تفاوت سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک در چیست؟

در پی سوال برخی از علاقه مندان به ساز دهنی در صدد بر آمدیم تا در مورد تفاوت سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک اطلاعات مختصر اما مفید و کاربرد هر یک در موسیقی را در اختیارتان قرار دهیم که با مطالعه ی این راهنما به پاسخ سوال هایتان خواهید.

رسید.

ساز دهنی یا هارمونیکا

ساز دهنی یا هارمونیکا سازی جذاب، گوش نواز و زیبا است که به نوعی می توان گفت همراه ترین ساز برای مواقع گوناگون و برای نوازندگی در هر فضا و محیطی است. از مهم ترین ویژگی آن نیز سبکی و قابل حمل بودنش است.

سازدهنی یا هارمونیکا جزء سازهای بادی است و در خانواده زبانه آزاد قرار میگیرد. تولید صدا در این نوع سازها نتیجه ی ارتعاش یک زبانه از جنس فلز است که تنها یک سر آن به بدنه ساز متصل شده و انتهای دیگرش می تواند آزادانه حرکت کند. به ارتعاش درآمدن این زبانه ها در اثر عبور جریان هوا موجب تولید صدای ساز میشود.

انواع سازدهنی عبارتند از:

1.  کروماتیک.
2.  دیاتونیک.
3. ترمولو.
4. اکتاو.
5. ارکسترا.

با توجه به بازگو کردن انواع سازدهنی، قصد داریم تا مشخصا در مورد تفاوت سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک صحبت کنیم که در ادامه هر یک را معرفی کرده به همراه تفاوت هایی که از جهات مختلف دارند، که با مطالعه ی آنها به تفاوت ساز دهنی کروماتیک و دیاتونیک پی خواهید برد.

آشنایی با ساز دهنی دیاتونیک (Diatonic Harmonica)

قدیمی ترین نوع سازدهنی و در حقیقت اولین نوعی از سازدهنی بود که ساخته شد. ساز دهنی دیاتونیک Diatonic Harmonica نیز مثل سازدهنی ترمولو بر پایه گام دیاتونیک کوک می شود ولی بر خلاف سازدهنی ترمولو، سوراخ هایش حالت دو ردیفه ندارد و هر سوراخ سازدهنی هم با عمل دمش (Blow) و هم با مکش (Draw) به صدا در می آید.

از متداول ترین نوع سازدهنی این مدل ساز می باشد و در موسیقی راک، فولک، کانتری و وسترن و بخصوص در موسیقی بلوز استفاده می شود. رایج ترین نوع این ساز، مدل ده سوراخه ی آن می باشد که هر سوراخش هم با فوت و هم با مکش نواخته می شود و برخلاف سازدهنی کروماتیک کلیدی در کنار سازدهنی برای اجرای نیم پرده ها وجود ندارد. با این نوع سازدهنی تنها می توان نت های اصلی را اجرا کرد. و برای نواختن سایر نت هایی که در گام مربوط وجود ندارند از تکنیک های خاص زبان، حنجره و لب باید استفاده کرد.

به این سازدهنی هارپ (Harp)  نیز می گویند. ساز دهنی دیاتونیک می تواند یک انتخاب عالی برای مبتدی ها باشد و بیشتر مربی ها سازدهنی ۱۰ سوراخه دیاتونیک را برای شروع توصیه میکنند.

دانستنی ها درباره ی ساز دهنی کروماتیک (Chromatic Harmonica):

نخستین بار در سال 1918 به تولید رسید. گران ترین و کامل ترین نوع سازدهنی است. منظور از “کامل ترین” که می گوییم، کامل تر بودن از نظر تعداد نت هایش است و لزوما به معنی گسترده تر بودن قابلیت های اجرایی آن در مقایسه با سایر انواع سازدهنی نیست (اصولا در هر نوع سازدهنی قابلیت های اجرایی خاصی وجود دارد که ممکن است در انواع دیگر سازدهنی وجود نداشته باشد.

از نظر ظاهر این نوع سازدهنی دارای یک کلید در انتهای آن است که با فشردن آن، چه در حالت مکش و چه در حالت دمش نت مربوط به هر سوراخ نیم پرده بالاتر نواخته خواهد شد. این نوع از سازدهنی در گام کروماتیک است و همانطور که انتظار می رود تمام نت های گام کروماتیک اعم از پرده و نیم پرده توسط آن قابل اجرا است.

مهم ترین ویژگی سازدهنی کروماتیک وجود اسلاید است. اسلاید: تیغه ای فلزی و دراز تقریبا برابر با طول بدنه سازدهنی است که در پشت قطعه دهنی، ساز دهنی قرار می گیرد. یک انتهای این تیغه فلزی که حالت گرد و برجسته دارد شستی نامیده می شود که معمولا در سمت راست سازدهنی، سمت نزدیک به اکتاو بالاتر قرار دارد.

ساز دهنی کروماتیک قادر به تولید صدا و تاثیر بسیار قوی است. نوازندگی با کروماتیک سخت تر از ساز دهنی دیاتونیک است.

سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک چه تفاوتی با هم دارند؟

ساختار سازها کروماتیک و دیاتونیک:

ساختار کلی این دو ساز شباهت های زیادی با یکدیگر دارد زیرا که هم تولید صدا در آن ها به یک شکل است و هم طریقه نوازندگی، اما تفاوت هایی نیز در تولید صدا دارند که این بیشتر مربوط به جنس صدای خاص هر یک می شود و باعث می شود تا هر کدام برای نوازندگی در بخش خاصی مناسب تر باشند.

ظاهر سازها:

تفاوت سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک در ظاهر تنها در وجود یک کلید در بغل ساز است که سازدهنی کروماتیک به واسطه آن قادر است نت های نیم پرده بالاتر را نیز اجرا کند.

نحوه ی اجرای ساز کروماتیک و دیاتونیک:

اجرا و نوازندگی در این دو نوع ساز تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و طریقه نوازندگی تقربیا نزدیک به هم است. با این تفاوت که در سازهای دیاتونیک گاها از تکنیکی موسوم به تانگ بلاک بیشتر استفاده می شود که در مورد روش نگه داشتن نت ها با زبان و لب ها تفاوت دارد و در کل این دو نوع ساز شاید تفاوت هایی در نحوه اجرای تکنیک های مختلف داشته باشند که به لحاظ نوازندگی منحصر به فرد و ویژه ی هر کدام است و تولید افکت صدایی در هر کدام تفاوت هایی با هم دارد.

سبک های نوازندگی سازهای کروماتیک و دیاتونیک :

به لحاظ سبک های اجرایی نیز این دو ساز تفاوت های بارزی دارند. بدین معنی که سازدهنی دیاتونیک برای سبک های بلوز، کانتری و مشابه آن مناسب تر است و سازدهنی کروماتیک برای سبک کلاسیک، پاپ و جز مناسب تر است هر چند که سازدهنی های کروماتیک قابلیت اجرای سبک های دیگر را نیز دارند.

بنا بر مطالب بیان شده و همچنین اشاره به تفاوت دو ساز کروماتیک و دیاتونیک، میتوان گفت که سازدهنی ها بر اساس کاربردشان نواخته می شوند و هر کدام زیبایی خاصی به موسیقی می دهند.

مطالعه باعث بهتر شدن سبک زندگی کردن در جامعه میشود. همانطور که میدانید لذت مطالعه در خواندن مطلبی جذاب، مفید و قابل درک است که کمک شایانی به بازدهی مغز شما میکند. پس سعی ما تولید کنندگان محتوای متنی در وب سایتها، بازنویسی مطالب مهم و کاربردی به صورت جذاب و کاملتر است. امیدوارم مطالب گفته شده در این مطلب برای شما مفید واقع شود.

گردآوری شده توسط: آلیک موزیک