با آشنایی بهتر با انواع ساز دهنی، میتوانید به راحتی سبک نوازندگی مورد علاقه خود را پیدا کنید و انتخاب مناسبی برای خرید و یادگیری آن داشته باشید. سازدهنی یا هارمونیکا، یکی از سازهای بادی با تاریخچهای طولانی است که در اوایل قرن نوزدهم اختراع شد و به دسته سازهای زبانهای آزاد تعلق دارد. این ساز به دلیل صدای دلنشین و جذاب خود، جایگاه ویژهای در میان سازهای موسیقی دارد و بسیاری را به خود جذب کرده است.
صدای سازدهنی از طریق ارتعاش تیغههای فلزی به نام “رید” تولید میشود، که یک طرفشان به رید پلیت چسبیده و طرف دیگر آزاد است. این ارتعاشها بر اثر جریان هوا در داخل ساز ایجاد میشود. یکی از ویژگیهایی که سازدهنی را محبوب کرده، ابعاد کوچک و وزن سبک آن است که حمل و نقل آسانی را فراهم میکند و انگیزهای عالی برای انتخاب این ساز محسوب میشود.
انواع ساز دهنی
سازهنیها به پنج نوع اصلی تقسیم میشوند: کروماتیک (chromatic)، دیاتونیک (diatonic)، ترمولو (tremolo)، ارکسترا (orchestra) و باس.
1. سازهنی کروماتیک
سازهنی کروماتیک به عنوان یکی از محبوبترین انواع سازهنی شناخته میشود. این ساز دارای قطعهای فلزی به نام اسلاید است که امکان اجرای نتهای نیمپرده را فراهم میآورد. در سازهنی کروماتیک، یک ردیف سوراخ برای ایجاد صدا توسط دمش و مکش هوا وجود دارد که به طور معمول قادر به اجرای تمامی نتهای اصلی است. با استفاده از اسلاید که در سمت راست ساز قرار دارد، میتوان تمامی نیمپردهها را نیز نواخت که این ویژگی باعث افزایش انعطافپذیری و کاربرد این ساز در اجراهای موسیقی میشود.
ویندسیور، نوارهای پلاستیکی موجود در سازهنی کروماتیک، نقش حیاتی در حفظ هوا و تبدیل آن به صدا دارند. این نوارها بسیار حساس و ظریف هستند و در صورت نیاز به تعمیرات، بهتر است توسط تکنسین متخصص مراجعه شوند.
سبک نوازندگی سازهنی کروماتیک
اگر به دنبال سازی با صدای دلنشین و متنوع هستید که قادر به پوشش سبکهای مختلفی از جمله پاپ، سنتی، جاز، فولک و کلاسیک باشد، سازهنی کروماتیک گزینه بسیار مناسبی است. این ساز امکان اجرای تمامی تکنیکهای مربوط به سازهنی را فراهم میکند و به شما اجرایی زیبا و دلنشین را ارائه میدهد. همچنین، سازهنی کروماتیک با تنوع طرح و انواع مختلفی عرضه میشود و در محدوده قیمتهای مختلفی قابل دسترسی است.
2. سازدهنی دیاتونیک
سازدهنی دیاتونیک یکی از سازهنیهای محبوب است که دارای یک ردیف سوراخ برای تولید صدا توسط دمش و مکش هوا است. صدا در این ساز از طریق ارتعاش زبانهها ایجاد میشود و به دلیل عدم وجود ویندسیور، تنها قادر به اجرای نتهای اصلی است. با این حال، با استفاده از تکنیکهایی مانند بندینگ، میتوان نیمپردهها را نیز نواخت که این تکنیک به مهارت و تمرین زیادی نیاز دارد. سازدهنی دیاتونیک مناسب برای سبکهای مختلفی از جمله بلوز، کانتری، وسترن، پاپ و راک است و معمولاً در مدل 10 سوراخه پرطرفدار است.
3. سازدهنی ترمولو
سازدهنی ترمولو یکی دیگر از انواع سازهنی است که دارای دو ردیف سوراخ، یکی در بالا و دیگری در پایین، میباشد. این دو ردیف سوراخ به گونهای طراحی شدهاند که هر دو در یک گام اما با اختلاف اندکی کوک شدهاند، که باعث تولید صدایی مخملی و لرزان میشود که جذابیت خاصی دارد.
سازدهنی ترمولو به عنوان یکی از سازهای دو زبانه شناخته میشود، به این معنی که هر سوراخ دارای دو زبانه است، اما با توجه به شباهت ظاهری با ساز دیاتونیک، ممکن است گمان کرد که این دو ساز به یک شیوه عمل میکنند. سازدهنی ترمولو بیشتر در سبکهای پاپ و فولک مورد استفاده قرار میگیرد و سبکهای کمتری را نسبت به سایر مدلها پوشش میدهد.
4. سازدهنی ارکسترا
سازدهنی ارکسترا یکی از مدلهای متفاوت سازدهنی است که به طور عمده در گروههای نوازندگی استفاده میشود و دارای دامنه صدای گستردهای است. صدای قوی و حجیم سازدهنی ارکسترا در ترکیب با سایر مدلهای سازدهنی، صدایی کامل و قوی را تولید میکند. این ساز فاقد اسلاید است اما با این حال، اکتاوهای وسیعتری را نسبت به دیگر مدلها پوشش میدهد که به افزایش تنوع و قابلیت تطبیق با نیازهای موسیقی کمک میکند.
آیا برای یادگیری سازدهنی نیاز به آشنایی با دیگر مدلها است؟
برای یادگیری سازدهنیهای کروماتیک، دیاتونیک و ترمولو، نیازی به یادگیری مدلهای دیگر سازدهنی نیست. به عبارت دیگر، شما میتوانید هر یک از این سه مدل به صورت مستقل و جداگانه را یاد بگیرید بدون اینکه نیازی به آشنایی با دیگر مدلها باشد.
انتخاب سازدهنی مناسب
به طور کلی، سازدهنی کروماتیک به عنوان یکی از پرمحبوبترین و پرکاربردترین مدلهای سازدهنی در ایران شناخته میشود. این ساز به دلیل ویژگیهای خاص خود که در این مقاله به آن اشاره شد، از طرفداران بسیاری برخوردار است و محبوبیت بالایی دارد.
ساختار و اجزای انواع ساز دهنی
سازدهنی یک نوع ساز بادی است که صدا از ارتعاش نیها تولید میشود. این ساز شامل دو قسمت اصلی است: نی متصل و نی آزاد.
اجزای سازدهنی شامل:
- روکش صفحه بالایی
- صفحه تیغه دم
- شانه
- صفحه تیغه مکنده
- پوشش صفحه پایین
شانه یکی از اجزای حیاتی سازدهنی است که وظیفه انتقال صدا به صفحه تیغه دم را بر عهده دارد. صفحات مکش و دمنده دارای زبانههای آزاد هستند که با برخورد هوا به آنها، صدا تولید میکنند.
برندهای معروف سازدهنی
اگرچه ساختار و اجزای انواع مختلف سازدهنی به طور کلی مشابه هستند، اما تفاوتهای جزئی در برخی زمینهها وجود دارد و انواع متعددی از سازدهنی موجود است. این سازها دارای شانههایی با مواد مختلف هستند که هرکدام ویژگیها و مزایا خاص خود را دارند.
- Concerto Seidel: این سازهای هارمونیکا از خانواده اکتاو هستند و در اکتاوهای مختلف دو نت یکسان را نوازش میدهند که از دو کلید متفاوت تولید میشود. این مدل بسیار محبوب در سبکهای فولک و انجیلی است.
- بلوز بند هوهنر: ساز دیاتونیک با 30 نی، شانههای پلاستیکی و دیافراگم برنجی.
- فندر بلوز لوکس: این ساز کروماتیک است و اسلاید ندارد.
- ترمولوی QI MEI: ساز دیاتونیک از فولاد با فن خاص.
- کنسرتو نقرهای هونر: ساز کروماتیک از نقره با صدای دلنشین و رسا.
جمعبندی
از انواع ساز دهنی آگاه شدیم و با تفاوتهای آنها آشنا شدیم. اگر تمایل به خرید یا مشاوره دارید، میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید تا بهترین اطلاعات را برای شما ارائه دهند.